Jaką rolę w transporcie szynowym odgrywają piasecznice?
Każdy pojazd wykorzystywany w transporcie lądowym powinien zapewniać odpowiedni poziom bezpieczeństwa, umożliwiając regulowanie swej prędkości. W przypadku transportu szynowego sytuacja jest o wiele bardziej złożona ze względu na rodzaj powierzchni, po której pojazdy się poruszają. Dla zwiększenia skuteczności hamowania i przyspieszania niezbędny jest zwykle montaż specjalnego układów – piasecznic dla pojazdów szynowych. Przyjrzyjmy się bliżej temu, dlaczego są one konieczne i sprawdźmy, jak działają.
Dlaczego piasecznice są potrzebne?
Każdy pojazd szynowy porusza się po gładkiej powierzchni, a zjawiskiem, które pozwala mu na przyspieszanie i zwalnianie jest, tarcie powstające między obwodem koła, a wierzchem główki szyny. Jest to bardzo korzystne, ponieważ dzięki stykowi niewielkich wycinków obu elementów do poruszania pojazdu o znacznej masie wystarcza niezbyt wielka w stosunku do niej moc. W normalnych warunkach zjawisko to nie powoduje większych problemów z uwagi na znaczną masę lokomotyw, wagonów czy całych składów generującą optymalne sprzężenie cierne. W niektórych sytuacjach na szynach może jednak zalegać warstwa wody, cienkiego lodu czy liści, co sprawia, że na styku kół i szyn dochodzi do poślizgu, powodującego wydłużenie drogi hamowania, a także kłopotów z przyspieszaniem lub pokonywaniem różnicy poziomów. Rozwiązaniem jest stosowanie urządzeń, które sztucznie zwiększą tarcie.
Jak działa piaskownica?
Piaskownica to urządzenie, które może być zamontowane w wózku lokomotywy lub wagonu tramwajowego. Jego działanie polega na zwiększaniu tarcia przez podawanie strumienia czystego i suchego piasku kwarcowego o niewielkim uziarnieniu. Dostając się między obie powierzchnie, skutecznie zwiększa powstające tarcie, a tym samym poprawia przyczepność przy zmianach prędkości. Piaskownica składa się z pojemnego zbiornika, dyszy ukierunkowującej sypany piasek oraz układu pneumatycznego wytwarzającego potrzebny strumień powietrza. Dodatkowym elementem jest system podgrzewania, który dba o to, by piasek nie zatykał dysz.